 |
 |
‘n Wandelende Jood-saailing. |
Die volwasse plant. |
 |
 |
Ondergrondse saad en bloeiwyse. |
Saad van die wandelende Jood. |
Wetenskaplike naam: Commelina benghalensis
Afrikaanse naam: Bengaalse wandelende Jood, Bengaalse-Commelina,
wandelende Jood, blouselblommetjie
Engelse naam: Benghal wandering Jew, Benghal Commelina, wandering Jew
Kort beskrywing
Wandelende Jood is ‘n rankende, eenjarige, sagte onkruid wat relatief regop groei. Dit het dun wortels en wit, ondergrondse wortelstokke (risome) wat ook blomme en sade produseer. Die stingels is helder liggroen, gerib en harig. Alhoewel dit breë blare het, is dit ‘n eensaadlobbige plant en are is dus parallelnerwig, soos by grasse.
Die blare is enkelvoudig, afwisselend gerangskik en eiervormig. Blomme is hier okselstandig, klein, inkblou, byna sittend en oorleef net ‘n paar ure.
Dit het bogrondse sowel as ondergrondse blomme en sade. Bengaalse wandelende Jood se vrugte is driehokkige kapsules (doosvrugte) met een halfronde saad in die dorsale hok en twee saamgedrukte sade in elk van die ander twee hokke.
Die bogrondse sade is klein en die ondergrondse sade is relatief groot. Dit is grys tot amper swart en die oppervlak van die saadhuid (testa) is grof. Wandelende Jood plant voor op verskeie maniere, naamlik met steggies (stukkies van plant en risome), asook bo- en ondergrondse sade.
Verspreiding
Hierdie onkruid is wydverspreid dwarsdeur die somerreënvalstreek van Suider-Afrika en word beskou as ‘n moeilik beheerbare onkruid.
Vanweë onvoldoende beheer is hierdie onkruid vinnig aan die toeneem, veral waar verminderde of geenbewerking toegepas word.
Wanneer dit in digte stande voorkom, is dit ‘n strawwe mededinger. Laat in die seisoen kan dit ‘n dik “mat” vorm tussen gewas-rye waar die gewas alreeds fisiologies ryp geword het en wat beheer dan bemoeilik.
Beheer
Bewerking
Vlak skoffel sal die plante slegs in stukkies sny en indien die steggies nie dieper as 50 mm begrawe word nie, sal dit wortelskiet en weer groei. Slegs as die steggies dieper as 50 mm begrawe is, sal dit afsterf. Daarom sal vlak skoffel met ‘n eg die onkruid eerder versprei as beheer.
Chemies
Chemiese beheer is hier die beste metode. Die klein, bogrondse saad ontkiem vlak en voor-opkomsonkruiddoders bied gewoonlik doeltreffende beheer. Die groot sade wat ondergronds voortgebring word, kan so diep soos 150 mm ontkiem en voor-opkomsonkruiddoders bied wisselvallige beheer. Daarom bied na-opkomsonkruiddoders beter beheer van Bengaalse wandelende Jood, terwyl die hormoontipe onkruiddoders (2,4-D, dicamba en MCPA) die doeltreffendste is.
Waar wandelende Jood ‘n ernstige probleem is, kan die beste resultate behaal word deur ‘n splittoediening van ‘n geskikte grasdoder voor-opkoms, gevolg deur ‘n na-opkomstoediening van ‘n geskikte breëblaaronkruiddoder. Wandelende Jood-saailinge moet verkieslik rondom die vierblaar-stadium gespuit word en nie later as die sesblaar-stadium nie.
Verskeie onkruiddoders is geregistreer vir die beheer van wandelende Jood in mielies en koring (Tabel 1 en Tabel 2). Daar verskyn op meeste van die onkruiddoders se etikette ‘n nota oor die beheer van wandelende Jood en dosisse moet heel dikwels verhoog word om effektiewe beheer te verkry.
Volg dus die spesifieke aanduidings en dosisaanwysings vir wandelende Jood slaafs na op elke produk se etiket.
TABEL 1: Onkruiddoders geregistreer op mielies vir die beheer van wandelende jood.
| Aktiewe bestanddeel | Formule | Tyd van toediening |
|---|---|---|
| asetochloor | 700 g/liter
840 g/liter 900 g/liter 960 g/liter |
Voor-opkoms of vroeg na-opkoms van gewas |
| asetochloor/atrasien/simasien | 160/165/165 g/liter | Voor-opkoms, tydens of net na plant |
| asetochloor/atrasien/terbuthylazine | 125/187,5/87,5 g/liter
150/225/225 g/liter 178,6/160,7/160,7 g/liter 250/225/225 g/liter 350/175/175 g/liter |
Voor-opkoms, met-plant of binne drie dae na plant. Vroeg na-opkoms – nie later nie as vierblaar-stadium van onkruid |
| asetochloor/EPTC | 150/350 g/liter | Voor-opkoms van onkruid en gewas |
| alachloor | 384 g/liter
480 g/liter |
Voor-opkoms, tydens of net na plant |
| alachloor/atrasien | 336/144 g/liter | Voor-opkoms, tydens of net na plant |
| atrasien | 500 g/liter
900 g/kg |
Voor-opkoms, tydens of net na plant |
| atrasien/bendioxide | 200/200 g/liter | Na-opkoms tussen twee- tot sesblaar-stadium van onkruid |
| atrasien/cyanazine | 167/333 g/liter
250/250 g/liter |
Voor-opkoms of vroeg na-opkoms |
| atrasien/mesotrione/s-metolachoor | 208,5/26,8/208,5 g/liter | Voor-opkoms van onkruid en gewas |
| atrasien/metazachloor/terbuthylazine | 210/60/210 g/liter | Voor-opkoms binne drie dae na plant. Na-opkoms as opvolg bespuiting |
| atrasien/metolachlor | 300/300 g/liter | Voor-opkoms, binne drie dae na plant |
| atrasien/metolachlor/terbuthylazine | 174/252/174 g/liter
262,5/175/262,5 g/liter |
Voor-opkoms en vroeg na-opkoms, maar slegs waar grasse nog nie op is nie en breëblaaronkruide nie groter is as vierblaar-stadium nie |
| atrasien/s-metolachoor | 370/290 g/liter | Voor-opkomstoediening binne drie dae na plant |
| atrasien/sulcotrione | 300/125 g/liter | Voor- of na-opkoms toegedien |
| atrasien/terbuthylazine | 250/250 g/liter
270/270 g/liter 300/300 g/liter 450/450 g/kg |
Voor-opkoms of vroeg na-opkoms voor breë blare die vierblaar-stadium bereik |
| bendioxide | 480 g/liter | Na-opkoms wanneer onkruid aktief groei |
| bromoxynil | 225 g/liter
450 g/liter |
Na-opkoms, voor onkruid sesblaar-stadium bereik het |
| bromoxynil/terbuthylazine | 150/333 g/liter | Na-opkoms |
| dicamba | 480 g/liter
700 g/liter |
Na-opkoms tot gewas 30 cm hoog is. Kan ook saam met atrasien gemeng word |
| dimethenamid-P | 720 g/liter | Voor-opkoms binne drie dae na plant |
| dicamba/topramezone | 160/50 g/liter | Vroeg na-opkoms voor sesblaar-stadium, gebruik in tenkmengsel met atrasien of atrasien/terbuthylazine en Dash HC |
| glifosaat/mesotrione/s-metolachoor | 250/25/250 g/liter | Na-opkoms, slegs op glifosaat-tolerante kultivars |
| mesotrione | 480 g/liter | Voor- of na-opkoms. Gebruik slegs in tenkmengsel van atrasien, atrasien/ terbuthylazine of s-metolachoor |
| mesotrione/s-metolachloor | 83,3/416,7 g/liter | Voor-opkoms van onkruid en gewas |
| metolachloor | 800 g/liter
840 g/liter 915 g/liter 950 g/liter |
Voor-opkoms, binne drie dae na plant |
| metribuzin | 480 g/liter | Na-opkoms wanneer onkruide aktief groei, vier- tot sesblaar-stadium |
| s-metolachoor | 915 g/liter
960 g/liter |
Voor-opkoms, binne drie dae na plant |
| s-metolachoor/terbuthylazine | 312,5/187,5 g/liter | Vroeg na-opkoms, in tenkmengsel met mesotrione |
| tembotrione | 420 g/liter | Vroeg na-opkoms, gebruik in tenkmengsel met Atrasien 500 SC, ammoniumsulfaat en Ballista |
| terbuthylazine | 600 g/kg | Voor- en vroeg na-opkoms tot en met vierblaar-stadium |
TABEL 2: Onkruiddoders geregistreer op koring vir die beheer van wandelende jood.
| Aktiewe bestanddeel | Formule | Tyd van toediening |
|---|---|---|
| 2,4-D | 480 g/liter
500 g/liter 720 g/liter |
Dien toe tussen groeistadiums sewe tot 13 van die gewas |
| 2,4-D/dicamba | 240/80 g/liter | Dien toe tussen groeistadiums sewe tot 13 van die gewas |
| bendioxide | 480 g/liter | Dien toe op jong, aktief-groeiende onkruide |
| bromoxynil | 225 g/liter
450 g/liter |
Dien toe so vroeg moontlik na-opkoms van die onkruid, maar nie later nie as die sesblaar-stadium |
| dicamba | 700 g/kg | Gebruik slegs in ‘n tenkmengsel met Enhancer (10 g tot 12 g) en Reaper (10 g) en ‘n benatter |
| MCPA | 400 g/liter
700 g/kg |
Dien toe tussen groeistadiums sewe tot 13 van die gewas |
Kontak altyd ‘n betroubare chemiese adviseur voor die gebruik van enige chemikalieë om die korrekte dosis en spesifikasies op die etiket na te kom.
Kontak die skrywers by elbe.hugo@syngenta.com (Elbe Hugo) en deweth@arc.agric.za (Hestia Nienaber).
